Σήμερα θα σας μιλήσω για 3 βασικούς παράγοντες του STRESS.
Πρώτον για τα χαρακτηριστικά του, δεύτερον για το πως το STRESS δημιουργείται και προκαλεί οργανικά συμπτώματα και τρίτον θα αναφερθώ στα βασικά για την αντιμετώπιση του.
Τα χαρακτηριστικά του STRESS είναι τα εξής:
Το STRESS κρύβεται σε πολλές ασθένειες και παίρνει πολλές μορφές ανάλογα με την προσωπικότητα του κάθε ατόμου.
Οι ασθένειες που οφείλονται σε ψυχολογικά αίτια είναι η κολίτις, το έλκος, το βρογχικό άσθμα, ο διαβήτης, τα τικ και άλλες μυικές συσπάσεις, η πίεση, υπέρταση, τα συχνά κρυολογήματα, οι διάφοροι σωματικοί πόνοι (ημικρανίες, πόνος στην μέση) και τα προβλήματα με δερματοπάθειες και καρδιολογικά συμπτώματα.
Το STRESS επίσης ευθύνεται για πιθανές αλλαγές συμπεριφοράς. Αυτές είναι: Υπερκινητικότητα, πανικοί, εκνευρισμός, κοκκίνισμα, αλλαγή συνηθειών, επιδείνωση συνηθειών (Κάπνισμα, φαγητό, αλκοόλ, ,) δυσκολία στη μνήμη και στην προσοχή σε ένα θέμα, έμμονες ιδέες, κλάμα, ψυχαναγκαστικές ιδέες, , υπερβολικές εκδηλώσεις συναισθημάτων, απάθεια, κακά όνειρα.
Σε πολλά άτομα το STRESS εκδηλώνεται σε μορφή κούρασης, έλλειψης ενέργειας, ανωμαλία στον ύπνο, και έλλειψη χιούμορ.
Το άγχος εισδύει στην συνείδηση μας και στη σκέψη μας με πολλούς τρόπους. Το καταλαβαίνουμε όταν αρχίζουμε και σκεπτόμαστε υπερβολικά ένα άτομο, ή μία κατάσταση που θεωρούμε ότι μας απειλεί. , μία υπερβολική ανάγκη να καταλάβουμε γιατί κάποιος έκανε κάτι, έμμονες ιδέες γύρο από ένα δυσάρεστο γεγονός, συνεχή και έντονα συναισθήματα (απώλειας, θυμού, ζήλειας, ενοχών)
Τι μας δημιουργεί το STRESS. Γιατί αντιδράμε με τα συμπτώματα που μόλις σάς ανέφερα.
Τι εννοούμε στην ψυχολογία με την λέξη stress.
Πρώτα πρώτα το STRESS είναι μία αντίδραση που και αυτή όπως και πολλές άλλες ψυχολογικές ασθένειες έχουν την ρίζα τους και σε περιβαντολογικά κυρίως αίτια αλλά και σε βιολογικά.
Αρχικά, θα σας πω, ότι το STRESS μαθαίνεται. Το μαθαίνουμε στα σπίτια μας από τους γονείς μας. Το STRESS αρχίζει να εμφανίζεται σε μικρή ηλικία όταν ας πούμε η μαμά μας πιέζει να φάμε και να πιούμε, να βάλουμε το φουστάνι και την κορδέλα στα μαλλιά που εμείς δεν θέλουμε, να πάμε στο σχολείο, όταν ο μπαμπάς μας λέει να πάμε να κοιμηθούμε ενώ εμείς θέλουμε να δούμε τηλεόραση, όταν οι φίλοι στην εφηβεία μας προκαλούν να πάμε στο πάρτυ που μας απαγόρευσαν οι γονείς μας, όταν μας φλερτάρει ο άντρας της καλύτερής μας φίλης, όταν μας καταπιέζει το αφεντικό μας, όταν δεν νοιώθουμε έλεγχο στο σώμα μας και ιδιαίτερα στο βάρος μας, . ….Το STRESS υπάρχει και εμφανίζεται παντού.
Όλα αυτά που σας ανέφερα σαν παραδείγματα STRESS έχουν ένα κοινό. Πριν το συναίσθημα του STRESS, υπάρχει μία απειλή, ένας διχασμός, μία ψυχική διαμάχη. Η διαμάχη λοιπόν της παιδικής ηλικίας εάν περάσει από τις σωστές ψυχολογικές επεξεργασίες, γίνεται η κινητήρια δύναμη και πηγή σκέψης και αποφάσεων. Το βασικό θέμα όσο αφορά το στρες, δεν είναι εάν το έχουμε, γιατί σίγουρα το έχουμε όλοι μας, αλλά πώς μάθαμε να αντιδράμε σε αυτό μεγαλώνοντας και ωριμάζοντας. Έγιναν οι σωστές διεργασίες μέσα μας ούτως ώστε το STRESS να μας γίνει κινητήρια δύναμη, ή μας πήρε από κάτω και μας δημιούργησε τα λεγόμενα ψυχοσωματικά συμπτώματα
Το Stress είναι μία αντίδραση του σώματος μας που συμβαίνει όταν το σώμα μας και το μυαλό μας (mind/body) αντιλαμβάνονται κάτι σαν απειλή. Οι πρόγονοι μας είχαν αυτήν την αντίδραση όταν έπρεπε να αμυνθούν από ένα άγριο ζώο. Εμείς, έχουμε αυτή την αντίδραση γιατί ζούμε καθημερινά με τον φόβο να μην χάσουμε την δουλειά μας, ή ένα μέλος της οικογένειάς μας, ή την υγεία μας, ή την δουλειά μας.
Το ΟΡΓΑΝΙΚΟ ΚΟΜΜΑΤΙ ΤΟΥ STRESS.
Οποιαδήποτε και αν είναι η αφορμή, το μυαλό μας μάς προειδοποιεί ότι ένας κίνδυνος μας απειλεί. Η αντίδραση είναι , το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα προσβάλλεται, διάφορες ορμόνες εκρίνονται και το σώμα μας ετοιμάζεται για να αντιδράσει : fight/flight:
Να φύγει, ή να παλέψει είναι το δείλημα. Για τους πρόγονους μας ήταν σχετικά απλό. Η απόφαση ήταν σχετικά απλή. Έβλεπαν το άγριο ζώο, ή το έβαζαν στα πόδια, ή έδιναν την μάχη τους. Στην παιδική ηλικία το δείλημα είναι σχετικά μικρό. Να φάω ή να παίξω. Τα διλήμματα αυτά λύνονται σχετικά εύκολα. Μεγαλώνοντας, οι αποφάσεις γίνονται πολύπλοκες. Όταν λοιπόν δεν έχουμε μάθει να λύνουμε διλήμματα και να παίρνουμε αποφάσεις (αυτό γίνεται συνήθως όταν οι γονείς μάς παίρνανε όλες τις αποφάσεις για μας) το stress συσσωρεύεται και πολλαπλασιάζεται. Το stress γίνεται χρόνιο. Σε αυτό το σημείο έχουμε οργανικά επακόλουθα. Προβλήματα καρδιάς, στομάχου, ψηλή πίεση, μελαγχολία, πόνοι στο σώμα, διαβήτης, χοληστερίνη, πονοκέφαλοι, ορμονικές διαταραχές, κρίσεις πανικού φοβίες…. Μπλοκαριζώμαστε και ακινητοποιούμαστε.
Αυτό λοιπόν είναι το κρίσιμο σημείο. Σε μία δυσκολία, σε ένα δείλημα που μας προβληματίζει και έχει επιφέρει οργανικά συμπτώματα, σε αυτό το σημείο συνήθως επεμβαίνουμε. Είναι βασικό να καταλάβουμε την σοβαρότητα της κατάστασης που μας προκαλεί στρες. Τι μας το προκαλεί και τα συμπτώματα που έχουμε.
Οι τρόποι αντιμετώπισης του στρες είναι οι εξής:
Πολλοί επιζητούν κάτι άμεσο και η φαρμακευτική αγωγή είναι μια καλή λύση. Προσωρινά ηρεμούμε αλλά δεν έχουμε επίγνωση του τι ακριβώς μας συνέβη. Αισθανόμαστε καλύτερα και αυτό μας αρκεί. Δεν έχουμε μάθει έτσι όμως να λύνουμε τα διλήμματα και να προχωράμε στην ζωή μας.
Άλλοι αρχίζουν ψυχοθεραπεία για να καταλάβουν πως έφτασαν σε αυτό το σημείο. Αυτή η διαδικασία είναι πιο αργή αλλά μας οπλίζει για να πάρουμε μια απόφαση την επόμενη φορά.
Ένας άλλος τρόπος είναι η χαλάρωση και η εκπαίδευση του εαυτού μας στο να χαλαρώνουμε, να αυτοσυκεντρωνόμαστε και να αισθανόμαστε υπεύθυνοι για την ζωή μας, για την πραγματικότητα που εμείς δημιουργήσαμε. Είναι σημαντικό να ζητάμε την βοήθεια ειδικών, να μάθουμε να εμπιστευόμαστε αυτούς αλλά προπαντός τους εαυτούς μας για να πετύχουμε τους στόχους μας.
Πάρτε μια βαθειά ανάσα λοιπόν και σκεφτείτε σοβαρά ότι σήμερα είναι η μέρα που περιμένατε να έρθετε πιο κοντά στον εαυτό σας με ειλικρίνεια και θάρρος.